Έθιμο

Προετημασία οφτού στον Γάμο του Δημητράκη Πατσια και της Καιτουλας Σουγλη. Απο δεξια ο Φαλας στην μέση ο Κυριάκος Πατσιας πατέρας του γαμπρού και Ό θείος του γαμπρού Λαμπρής Σιηκας.

22 Σεπτεμβρίου γιορτή του Αγίου Φωκά. Το εκκλησάκι στο κάμπο του Λευκονοίκου περιμένει ερειπωμένο. Το βράδυ στον εσπερινό υπήρχε λεωφορείο για να μεταφέρει στο εκκλησάκι όσους δεν είχαν μεταφορικό μέσο. Το ίδιο και το πρωί Μετά τον εσπερινό, υπήρχε έξω από το εκκλησάκι φούρνος με οφτό που αναλάμβαναν να ψήσουν χωριανοί. Τα ζώα για το κρέας τα δώριζαν χωριανοί. Τα λεφτά που έδιναν για το φαγητό, πήγαιναν στο ταμείο του Αγίου.

Στη Γιορτή του Πορτοκαλιού πριν την Τουρκική Εισβολή του 1974.

‎Απο Yiangos Kleopas‎: Από το 1935 διοργανώνεται η Γιορτή του Πορτοκαλιού: «Η κατ’ έτος διεξαγομένη Εορτή της Πορτοκαλιάς εις την πόλιν μας σημειώνει και περισσοτέραν επιτυχίαν από προηγούμενα έτη. Η πρώτη εορτή επραγματοποιήθη την 15ην Ιανουαρίου 1935 και εσυνεχίσθη καθ’ έκαστον έτος μέχρι του 1939 συμπεριλαμβανομένου, ότε εκηρύχθη ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος. Έπαινος αποδίδεται εις τον πρώτον εμπνευστήν της διοργανώσεως κ. Άνθιμον Πανάρετον, Γεωπόνον, όστις δι’ εγκυκλίου του έσπειρε τον σπόρον διά την εορτήν της Πορτοκαλιάς».[από εφημερίδα της εποχής]. (Ο Πανάρετος το 1931 κυκλοφόρησε το έργο του «Ο Διδάσκαλος Γεωργός ή Γεωργικά Μαθήματα» για τα Δημοτικά σχολεία, έκδοση Σάββα Ιωάννου). Η πρώτη Γιορτή άρχισε με μνη- μόσυνο των πρωτοπόρων στην καλλιέργεια των εσπεριδοειδών, Ευαγγέλη Λοΐζου, Χατζηπέτρου Παπαγεωργίου, και ακολούθησε μαθητική παρέλαση και πλήθος εκδηλώσεων, που προσείλκυσαν πολύ κόσμο και από άλλες πόλεις και χωριά. Πολλοί ξένοι έφθαναν με ειδικό τραίνο, η Γιορτή διαρκούσε τέσσερεις μέρες, η πόλη ολόκληρη έπαιρνε γιορταστική όψη, ενώ κορίτσια της πόλης διαμοίραζαν πορτοκάλια, τα μήλα των Εσπερίδων, στον κόσμο. Περιλάμβανε παρέλαση μαθητών – ελληνικών και οθωμανικών σχολείων – τον χορό των Εσπερίδων από μέλη του ΛΕΑ, προσφορά πορτοκαλιών και χυμού, φιλαρμονικές, χοροεσπερίδα στην Ανόρθωση, ομιλίες για τη θρεπτική αξία του πορτοκαλιού, απαγγελίες λαϊκών ποιητών, κυπριακούς χορούς, συναυλίες, αγώνες κ.ά. στο ΓΣΕ, και τέλος την πομπή των διακοσμημένων με πορτοκάλια αρμάτων και τη στέψη της Βασίλισσας της Πορτοκαλιάς. Η στέψη, όπως και πολλές άλλες εκδηλώσεις – χοροεσπερίδες και γιορτές σωματείων – διοργανωνόταν στο ξενοδοχείο Savoy. Πέρα από τη ψυχαγωγική και επιμορφωτική πτυχή, η Γιορτή συνέβαλλε στην προβολή των εσπεριδοειδών, ενός προϊόντος με μεγάλη οικονομική σημασία για την πόλη. Συμμετείχαν όλες οι οργανώσεις και σωματεία της Αμμοχώστου. Στη διοργάνωσή της συνέβαλλαν όλοι οι παράγοντες και οργανώσεις της πόλης, εφόσον η γιορταστική προβολή του παραδοσιακού αυτού προϊόντος είχε και οικονομικά οφέλη. Χαρακτηριστικό της σημασίας και της μοναδικότητας της Γιορτής είναι το γεγονός ότι το 1974 για τη διοργάνωση συγκροτήθηκαν 7 επιτροπές υπό την προεδρία του Δημάρχου, με τη συμμετοχή 150 πολιτών. Συμμετείχαν τα σχολεία και η νεολαία της πόλης με φιλαρμονικές, παρέλαση διακοσμημένων αρμάτων, χορούς, μουσική, αγώνες, παραστάσεις και διαλέξεις, τη στέψη της Βασίλισσας της Πορτοκαλιάς κλπ. Νεαρές κοπέλες πρόσφεραν στον κόσμο (που συνέρρεε από όλη την Κύπρο) τον γλυκύ καρπό των περιβολιών. Η Γιορτή είχε διακοπεί το 1939 ένεκα του Β΄ Παγκοσμίου, επανήρχισε το 1963 και συνεχίστηκε μέχρι το 1974, μια γιορτή χαράς με παγκύπριο ενδιαφέρον. Τα τελευταία χρόνια ο Δήμος και άλλες οργανώσεις αναβίωσαν τον θεσμό στις ελεύθερες περιοχές. (Αποσπάσματα από το βιβλίο "ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΣ, Η ΑΤΕΛΕΙΩΤΗ ΙΣΤΟΡΙΑ'') Παρασκευας Σαμάρας: Η περίοδος που ο Δήμος Αμμοχώστου διοργάνωνε τη Γιορτή του Πορτοκαλιού, ήταν από τα τέλη Φεβρουαρίου μέχρι τα μέσα Μαρτίου. Διαρκούσε 3 έως 4 ημέρες! Για παράδειγμα το 1962 έγινε 28 Φεβρ. μέχρι 3 Μαρτίου , το 1967 από τις 24-26 Φεβρ., το 1971 από τις 14-16 Μαρτίου... Περιλάμβανε ποικίλες δραστηριότητες και εκδηλώσεις . Από τον στολισμό της πόλης μέχρι και την τελετή Βράβευση της Βασίλισσας του πορτοκαλιού . • Εκδηλώσεις στο ΗΡΑΙΟΝ με ομιλητές απαγγελίες , χορωδίες και χορευτικά συγκροτήματα.. • Παρελάσεις ομάδων αλλά και αρμάτων στην οδό Δημοκρατίας προπορευομένης της ΜΠΑΝΤΑΣ, που κατέληγαν στο στάδιο ΓΣΕ όπου οι κερκίδες ήσαν κατάμεστες. Γίνονταν ομιλίες , χοροί από διάφορα συγκροτήματα, Τα άρματα και οι ομάδες παρέλαυναν στο στίβο και η κριτική επιτροπή βράβευε τα άρματα ανάλογα με την επιτυχημένη διακόσμηση και θεματική τους . • Και τελετή βράβευσης της Βασίλισσας της πορτοκαλιάς σε ξενοδοχείο της πόλης την τελευταία ημέρα! Το άρμα με το αγρινό άνηκε στις Συντεχνίες Αμμοχώστου. Το συγκεκριμένο άρμα ήταν του 1970. Διακρίνονται στη φώτο η Όλγα Καζαμία αριστερά και δεξιά η Πίτσα Μαυρομμάτη του Β' Γυμνασίου. Το συγκεκριμένο άρμα πήρε το πρώτο βραβείο το 1971-1972 με τίτλο "Από την Άπω Ανατολή , στην Ευρώπη". Φωτογραφία από το εξώφυλλο (1973) του ετήσιου αφιερωματικού περιοδικού για την γιορτή του πορτοκαλιού του προηγούμενου έτους.